Sîstemê Qeyûmî û Şaredarîyê Kurdan
Mamoste Silêman
Derbeya 15ê Temmuza 2016î ra pey Hukmatê AKP, 20 Temmuze 2016 de, Halo Îstîsnayî (OHAL) îlan kerd. Tirkîye bi Qerarnameyê ke Hukmê Qanûnî de bî, îdare bena. 18ê Nîsane 2018 de Halo Îstîsnayî (OHAL) hewanîya, la hima zî Tirkîye, bi qerarnameyan îdare bena. No sîstem/pergal, zafê ey bi vera kurdan şuxûlîno.
Weçînayîşê 2014î ra pey, 102 şaredarîyanê BDP ra 94 şaredarîyan rê qeyûmî tayîn kerdê. Hima-hima heme hemserekê şarederîyê BDP dekerdê zîndanan. Weçînayîşê 31ê Edare 2019 de, Namzetê Şaredarîya Rezan Zeyyat Ceylanî se ra 71 ray girewtbê. Semedo ke bi KHK îxrac bibi, destna mazbata Ceylanê ser. Dima zî mazbata namzetanê qezayanê Dîgorî, Edremîtî, Tûşbayî zî îptal kerde.
Wezîrê Karê Zerreyî Suleyman Soylûyî 19ê Tebaxe de qeyûmî tayînî şaristananê Amed, Mêrdîn û Wanî kerdê. Şaredarê Amedî, Selçûk Mizrakli, Şaredarê Mêrdinî Ahmet Turk, Şaredara Wanî Bedîa Ozgokçe Ertane gure ra girewtê. Nê şaredaran, vexto ke seba namzeteya xo, muracatê Heyetê Heyetê Weçînayîşî Bajarî kerd, namzeteya înan qebul bîya. Persîyarîya înan pank vejîyaybê. Seba ke gure ra bigêrê yew qerarê dadgehan/mehkemeyan çin o. Çi heyf ke Wezîrê Karê Zerreyê Tirkîya Suleyman Soylû, nê şaredaranê ma se terorîst îlan keno. Nê şaredaran esla yew dizdey, yan yew bêrayîrey nêkerda. Selçûk Mizrakliyî Amed de se ra 62,93, Ahmet Turkî Mêrdin de se ra 56,20, Bedîa Ozgokçe zî Wan de se ra 53,83 rayî girewtê. Madem şima vanê ke “nê qeyûmî hina baş îdare kenê”, ka nê qeyûmî bidekewê weçînayîş. Nê qeyûman dest bi fesihê meclîsan zî kerdo. Herinda nê meclîsan de memuranê xo se encumen tayîn kenê. Amed, Mêrdîn û Wan de îradeyê şarî xesp bîyo. No yew heqeret o, nîyno qebulkediş.
Ez Selçûk mizrakliyî weş sereşnena/sinasnena. O yew doktor o. Hetan eyro semedo ke nêweşan weş biko, çi destê ey ra ameyo kerdo. Ma hem medya de, hem zî pratik de Selçûk Mizrakliyî taqîb kerd. Her roj şarî mîyan de bi. Tena xizmetê şarê xo kerdnî. Hem hetê têgeyr, hem zî hetê uslûbê xo ra zaf kîbar yew merdim o. Xora heme kes Ahmet Turkî sereşneno. Mîyanê kurdan de zaf yeno heskerdiş. Terz û uslûbê ey heme kes zano. Derheqê Ahmet Turkî de hewceyê yew vatiş çin o. Bedîa Ozgokçe Ertane zî îradeyê şarê Wanî, bi taybetî îradeyê cinîyan temsîl kena. Îqtîdarê AKP temsîlîyetê cinîyanê kurdan nêwazeno. Nêwazeno ke cinîyê kurdan wayîrê yew îradeyî bibê. No welat de çende heqê camêrdan esto, ende zî heqê cinîyan esto. Nê heme hîrê şaredarê ma tena bi nasnameyê kurdey û demokrateya xo têgeyrenê. Xora no welat de, kê hem kurd bî û hem zî demokrat bî, cezayê zîndanî tede, kê heme tewir zilm rê ribiri manenê.
Tirkîye de hem qrîzê ekonomîyî, hem zî qrîzê sîyasî esto. Wextê AKP hinê debîyo. Bê şîddetî yewna çîy deste înan de nêmendo. AKP mîyan ra partîyê neweyî awan benê. Semedo ke newe ra xo bianco pêser gala/hêrişê kurdan kenê. Yanê bi hêrişkerdişê kurdan, emre xo derg kenê. Yewna het ra weçînayîşê 31 Edare 2019 de, bi sayeyê kurdan; tifaqa AKP-MHPyî Enqera, Edna, Mersîn, Antalya de û weçînayîşê 24ê Hezîrana 2019î zî Stanbul de vînî kerdbê. Bellî yo ke hima zî vînîkerdişê şaredarîya nê şaristanan hezim nêkerdo.
Gure ra girewtişê şaredaran, yew derbeya sîyasî ya. Partîya CHP tede heme partîyê sîyasî, rêxistinî û demokratî vera tayînkerdişê qeyûman nêvindrê, siba sira yena, Îzmîrî, Enqarayî û Stanbulî
Şaredarê ma, îradeyê şarê ma temsîl kenê. Kurdî nêwazenê ke, îradeyê înan bi qeyûman xesp bibo. Şarê ma, hinê nêwazeno ke, qeyûmî şaristananê ma îdare bikê.
